Thật là một chế độ dân-chủ lý-tưởng. Ở đây tôi chỉ muốn nhắc các bạn bẩm sinh không yêu văn rằng không phải chỉ có văn chương là nguồn độc nhất để hiểu biết. Bạn nắm lấy cổ nó, lôi nó về.
Người ta không phải lúc nào cũng gắng sức hoài được". Một người có thể muốn tới thành La Mecque (Đất thánh của những người theo Hồi giáo). Bạn làm việc quan trọng đó lúc nào? Theo tôi lúc thích hợp nhất là lúc đi từ sở về nhà.
Xin bạn nhớ; không ai cướp được bảo vật đó của bạn. Các triết gia đã giảng-nghĩa không gian mà không giảng nghĩa thời gian. Bạn đừng sợ tôi sẽ bắt bạn chú ý đến nguyên tắc này, nguyên tắc nọ.
Và cũng không có hình phạt. Thưa bạn, tôi nhiệt liệt lập lại rằng tôi viết cho bạn đấy. Bạn sẽ thấy kết quả.
Rồi, khi nó thấy bạn đổ mồ hôi trán, thình lình nó lăn ra, chết mà không kịp trối: "Tôi không chịu được nữa rồi". Browning, viết bằng thơ, và chứa nhiều chất thơ cực đẹp. Bạn nắm lấy cổ nó, lôi nó về.
Không có một vị thần linh nào bảo: "Người này hoặc là điên, hoặc có óc nô lệ. Cái lợi lớn nhất của những kiệt tác đó là nó minh bạch một cách lạ lùng. Bây giờ chúng ta kiểm điểm lại xem mỗi ngày để dành thì giờ được bao nhiêu.
Và cũng không có hình phạt. Đó, thái độ của thầy phải như vậy. Có nó, làm cái gì cũng được; thiếu nó, không làm được việc gì cả.
Vậy mà tôi sẽ khuyên hoài bạn thân và cả kẻ thù của tôi phải đọc thơ rồi mới đọc những thể loại văn khác. Một nguy hiểm nữa, là bị buộc chặt vào chương trình như một tên nô-lệ bị buộc chặt vào cỗ xe. Bạn phải dùng thời gian đó để tạo sức khoẻ, lạc thú, tiền bạc, danh vọng và tu luyện tâm hồn.
Tất cả các hiền nhân của mọi thời đều đồng ý về chỗ đó. Suy nghĩ về lẽ nhân quả, người ta sẽ mất vẻ mặt vô lý, không thấy bực mình hay đau khổ khi gặp nghịch cảnh, người ta sẽ thấy nỗi khổ ở đời giảm đi mà niềm vui thì tăng lên. Bạn chưa biết thưởng thức tường tận từng tiếng vì bạn chưa bao giờ luyện tai nghe như vậy.
Vậy lúc đầu, xin bạn đừng làm nhiều quá. Lẽ nhân quả bao bọc vũ trụ. Bạn phải phải phân biệt văn chương và sách nghiên cứu về những đầu đề không phải là văn chương.